آنچه باید در خصوص لاستیک و تایر بدانیم

لاستیک بایاس

در ساختار لاستیک بایاس (bias( (مورب( یا متقابل ال (ply Cross (از سیمهای لایه ای بدنه استفاده میشود که به صورت مورب از یک زهوار به
زهوار دیگر میرسند. معموال بازهی زاویه ی سیمها بین ۳۰ تا ۴۰ درجه است. با قراردادن لایه های پی در پی که با زاویه های مخالف قرار گرفته اند، یک
الگوی متقاطع ایجاد میشود که رویه ی لاستیک بر روی آن قرار میگیرد. این طراحی موجب انعطاف پذیری بدنهی لاستیک بایاس میشود، که
بزرگترین مزیت ساختار لاستیک بایاس است، زیرا کمک میکند رانندگی در سطوح ناهموار، بسیار روان شود. این زیرسازی همچنین بزرگترین عیب
لاستیک بایاس نیز هست زیرا مقاومت گردشی (resistance rolling (افزایش مییابد و کنترل و نیروی کشش با سطح جاده که منجر به حرکت
میشود در سرعتهای بالا کاهش مییابد.

لاستیک بایاس با تسمه

لاستیک بایاس با تسمه (bias belted (دارای دو یا تعداد بیشتری الیههای بایاس )مورب( است و تسمه های تثبیت کننده مستقیما زیر رویه ی تایر قرار
دارند. این ساختار نیز مانند ساختار لاستیک بایاس موجب نرم و روان شدن رانندگی میشود، با این تفاوت که مقاومت گردشی به علت این که تسمه ها سختی رویه را افزایش میدهند، کاهش پیدا میکند. طراحی لاستیک بایاس با تسمه توسط آرمستارنگ معرفی شد، ولی گودیر استفاده از آن را با عرضه ی تجاری تایر “Polyglas( “پلی گلس( رواج داد. از ویژگیهای لاستیک بایاس با تسمه میتوان به بدنهای از جنس پلی استر و تسمه هایی
(belt(از جنس پشمشیشه اشاره کرد. در لاستیک های بایاس با تسمه مانند لاستیک های متداول دو الیه ی اصلی از جنس پلی استر، ابریشم مصنوعی (رایون) و یا نایلون وجود دارد، اما در لاستیک های تسمه دار برای ارتقاء کارایی، بالای این لایه ها تسمه های جانبی در زوایای مختلف وجود دارد که لاستیک های بایاس بدون تسمه فاقد این ویژگی هستند. تسمه ها را از جنس پشم شیشه یا فولاد میسازند.

لاستیک رادیال (شعاعی)

در ساختار لاستیک رادیال(radial) سیمهای لایه ی بدنه از زهوارها و در راستای رویه گسترش پیدا میکنند.، به نحوی که سیم ها حدودا در زوایای
سمت راست خط مرکزی رویهی لاستیک و به صورت موازی با یکدیگر قرار میگیرند. این سیم ها، مانند تسمه های نگهدارنده دقیقا زیر رویه ی
لاستیک(آج) قرار دارند. تسمه ها (belts )ممکن است به صورت سیم یا فولاد باشند. مزایای ساختار لاستیک رادیال عبارتند از طول عمر بیشتر رویه (آج)،سهولت هدایت فرمان و مقاومت گردشی کم. از معایب الستیک رادیال میتوان به سختتر شدن رانندگی در سرعت پایین بر روی سطوح ناهموار اشاره کرد و همچنین در زمینه ی آفرود (road-off)قابلیت خودشویی (cleaning-self)لاستیک کاهش پیدا میکند و در سرعت های پایین چسبندگی باسطح جاده کم است.

مزایا و معایب لاستیک های رادیال و بایاس:

مزایای لاستیک بایاس
انعطاف پذیری بدنه لاستیک
رانندگی روان روی سطوح ناهموار
مناسب برای سخت ترین جاده های آفرود
معایب لاستیک بایاس
طول عمر کوتاه
نامناسب برای رانندگی در جاده های شهری
پر سرو صدا
مزایای لاستیک رادیال
دوام بیشتر
سهولت هدایت فرمان
مقاومت گردشی کم
مزایای لاستیک رادیال
سختتر شدن رانندگی در سرعت پایین بر روی سطوح ناهموار
چسبندگی کم با سطح جاده در سرعت های پایین

لاستیک توپر

بسیاری از تایرهایی که مصارف صنعتی و تجاری دارند، غیر پنوماتیک (pneumatic-non)هستند. این تایرها توسط عملیات قالب ریزی، از لاستیک
سخت و ترکیبهای پلاستیکی تولید میشوند. تایر ماشین های چمن زنی، اسکیت بردها، ماشین های مخصوص زمین گلف، اسکوترها، بسیاری از ماشین های سبک صنعتی، چرخ دستی ها و تریلرها نمونه ی لاستیک توپر هستند. یکی از رایجترین کاربردهای لاستیک توپر در دستگاه های جابه جا کننده ی وسایل (forklift)است. چنین تایرهایی را به شیوه ی پرس هیدرولیک نصب میکنند.

لاستیک نیمه پنوماتیک

لاستیک های نیمه بادی میانتهی هستند اما در این تایرها برخلاف تایرهای بادی، فشارهوا وجود ندارد. لاستیک نیمه بادی، سبک وزن و ارزان قیمت است، پنچر نمیشود و در زیرسازی (cushioning) به کار گرفته میشود. از لاستیک نیمه بادی به عنوان عضو کامل کننده ی چرخ و حتی جزء جدایی ناپذیر بلبرینگ استفاده میشود. لاستیک نیمه پنوماتیک در ماشین های چمن زنی، ویلچر و فرغون کاربرد دارند. میتوان سطح لاستیک نیمه بادی را طرح داد که
در این صورت عموما برای مصارف صنعتی به کار میروند، و به گونه ای طراحی میشوند که به هنگام استفاده از رینگ جدا نشوند.
تایرهای میانتهیای که تحت فشار هوا نیستند، برای خودرو نیز طراحی شدهاند، مانند توییل .(Tweel ) واژه ی توییل از ترکیب دو کلمهی انگلیسی تایر (tire)و چرخ (wheel )نشات گرفته. توییل، یک نوع تایر آزمایشی است که توسط کمپانی میشلن (Michelin)طراحی شده است. پوشش بیرونی
توییل مانند تایرهای رادیال معمولی از جنس لاستیک است، اما بخش داخلی فنرهای قابل انقباض مخصوصی از جنس پلی یورتان (polyurethane)
دارد که به راحتی و روانبودن رانندگی کمک میکند. این تایرها هرگز پنچر نمیشوند و هدف این است که راحتی و روانی تایرهای مشخصه بلند
(tires profile-higher) که دیواره (sidewall) بلند دارند، با مقاومت در برابر نیروهای جانبی تایرهای مشخصه کوتاه ادغام شود. این تایرها هنوز
برای استفادهی گسترده در بازار ارائه نشده اند.